Yorum Yapma İhtiyacı…
“Bir yazının, bir sözün, bir metnin ya da bir yapıtın anlaşılması güç yönlerini açıklayarak aydınlığa kavuşturma, belli bir görüşe göre açıklamadır.”
‘Techne Nedir?’ adlı yazım için tıklayın.
Diğer ‘Edebiyat‘ içeriklerine ulaşmak için tıklayın.
Bilmiyoruz… Neden? Fakat birçok sebepten, insanların gerekli-gereksiz yorum yaptığını ve soru sorduğunu fark ediyoruz. Genel olarak konuşma ihtiyacımızdan kaynaklı olduğunu düşündüğümüz birçok noktada aslında sanırım ihtiyaçtan çok, “Benim de bir fikrim var.” beyanından kaynaklanıyor.
İnsanlar bilmedikleri konuda da konuşma ihtiyacı hissediyorlar ve bu durumdan rahatsızlık duymuyorlar. Aksine kendilerine de pay çıkararak, düşüncelerine göre “seviye atladıklarını” düşünüyorlar.
Yani eğer benim bir konuda bilgim yoksa, yorum yapmam o konuda bilgi sahibi olduğumu gösteriyor onlara göre. Birçok kişi bu konunun yanlış olduğunu, bu şekilde düşünmediklerini söylese de, konuşurken fark edersiniz ki o da öyle. Yani aslında insanlar gerçekten böyle davranıyorlar.
Birkaç olay ve örnekle bu yorumları detaylandırıp, birkaç bilimsel açıklama yaparak sizin de bu konuda düşünmenizi sağlamaya çalışacağım.
İlk olarak şundan bahsetmek gerekir. Yorum nedir? Bir yazının, bir sözün, bir metnin ya da bir yapıtın anlaşılması güç yönlerini açıklayarak aydınlığa kavuşturma, belli bir görüşe göre açıklamadır. Peki insanlar size ya da siz insanlara nasıl yorumlar yapıyorsunuz?
En çok üzerine konuşulan durumlardan biri herkesin sizin ilişkinize, ailenize, düşüncelerinize, evliliğinize, evlenme yaşınıza, işinize, kaç çocuk doğurmanız gerektiğine karışması. İnsanlar en çok hangi konu hakkında konuşmaktan hoşlanırlar? Tabii ki, kendileri hakkında. İkincisi ise, başkaları hakkında… Hatta bazı insanlar kendilerinden çok başkaları hakkında konuşmayı severler.
Bazı durumlarda da sorgulama yaptıklarını, felsefi bir soru içerisine girdiklerini, rasyonel olduklarını düşünüp, sizin hayatınız hakkında çok fazla soru sorarlar. Türkiye’de çok konuşan insanlara rastlamanız olası, yurt dışında konuşma ve iletişim kurma önemlidir fakat kimsenin kimseye “kaç yaşında evlenmeyi düşünüyorsun?” ya da evlendikten kısa bir süre sonra “ne zaman çocuk yapacaksınız?” gibi sorular yöneltmediğini görürsünüz.
Bunun sebebi Türkiye’nin bazı geleneksel özelliklere sahip olmasıdır bana kalırsa. İnsanlar çok içli dışlı ve herkes herkesin hakkında yorum yapabiliyor, iyi veya kötü. Yurt dışında ise insanlar biraz daha ben merkezli hareket ediyorlar. Bizden daha fazla özel hayatın gizliliğine önem veriyorlar ve bizden daha az akrabalarıyla vakit geçiriyorlar. Sadece akraba değil, “ben merkezli” olma durumu arkadaşlık ilişkileriyle de alakalı ve hatta aile için de söz konusu.
Bu yazımda yurt dışını, batılılaşmayı övüp, Türkiye’yi küçük düşürme gibi bir niyetim yok. Fakat bazı durumlarda belki de biraz özel hayata, yorum yapmamaya, gizliliğe ve az-öz konuşmaya dikkat etmeliyiz. Bir insana bir şey sormadan önce ilk olarak kendimize “Bu bilgi beni ilgilendiriyor mu?” diye soru yöneltmeliyiz.
Hatta bazı durumlarda karşı taraf bize fazla özel bilgilerinden bahsediyorsa, duymak istemediğimizi bile söyleyebiliriz. Çünkü unutmayın ki karşı tarafa anlattığınız her duygu ve durum, onun yorum yapmasını sağlamaktadır. Bence bu yoruma izin veren de biziz.
Konuştuğumuz her kelime karşı tarafa alt metin olarak “Bu konuda yorum yapabilirsin, ben sana boşuna mı anlatıyorum?” gönderir. Bu yüzden de özel hayatımıza fazla müdahale edildiğinde eleştiri yapma hakkımız elimizden alınır. Konuşmalarımıza dikkat etmeliyiz ve beraberinde de verdiğimiz izinleri düşünmeliyiz. Bunun sonucunda belki bazı şeyleri değiştirebiliriz.
0 Yorum