Paris’in Komünü tarihte eşi az görülen bir yer tutar. Hem dramatik sonuyla hem de kuruluşuyla Fransız devrimini andırmaktadır. Üretimde önemli yer tutan kadın ve çocuk emeğinin burjuva iktidarının karşısına çıkması kollektif bir devrim niteliğini güçlendiriyor. Paris barikatlarından birinde şöyle bir diyalog yaşanıyor:
“– Bu, devrim mi?
– Öyle gibi görünüyor.
– Kiminle çarpışıyoruz?
– Henüz bilmiyorum canım.
– Ama anne, kime karşı dövüşüyoruz?
– Nereden bileyim?
Günde üç kuruşluk ücrete karşı! Dört franklık tereyağına karşı! Açlık ve adaletsizlikle geçen yıllara karşı!”
Komünü tam anlamıyla bir halk yönetimi ve proloterya iktidarı olarak değerlendirebiliriz.Bu kömünün fikri temellerine gelecek olursak Fransız Devrimiyle başlayan ve 1820, 1830, 1848 devrimleriyle devam eden süreçte 1848 devrimi işçi hareketleri açısından değerlidir .Marx ve Engels'in Komünist Manifestosu işçi hareketlerinin bir programını oluşturduğu ve proloterya devrimlerine bir dayanak diyebiliriz. Toplumsal koşullara gelecek olursak Fransa’da 1866 yılında toplam 37 milyon nüfusun 4,7 milyonu işçiydi. Paris’in 1,8 milyon nüfusunun yaklaşık dörtte biri işçiydi. İşçiler 1857 yılında başlayan ekonomik buhrana karşı toparlanarak, grevler örgütleyerek yanıt vermeye başlamış ve sınıf şekillenmesini daha ileri bir düzeye taşımıştı. Grevlerin sayısı 1870’lere gelindiğinde daha artmıştı.
Fransa-Prusya arasındaki savaş önemli sonuçları beraberinde getirmiş, Fransız ordusu bozguna uğramıştır.Prusya ordusu Paris'i kuşatmış ancak halkta büyük bir hoşnutsuzluk başlamış.Kendi aralarında Ulusal Muhafızlar adıyla bir halk milisi meydana getirmişlerdir.Halkın direnişiyle Prusyalılar şehrin küçük bir bölgesine hapsedildiler. Fransız başbakanı kendi iktidarına tehdit olarak algıladığı komünü alt etmek için Prusyalılarla barış imzaladıktan daha sonra Fransız hükümeti Paris halkını topa tutmak için emir vermiş ancak ordu birliklerinin direnişçilerin tarafına geçmesiyle Başbakan'ın hamlesi sonuç bulmadı. Ulusal Muhafızlar bu zaferden sonra komün seçimlerine başladılar. Komün 92 üyeden oluşmaktaydı içinde vasıflı işçiler ve sosyalist anlayışa sahip kişilerden oluşuyordu. Ayrıca komün konseyi kurulmuş her düşünceden insan yer almıştı. Bu yapıda komün daha çok bir klasik demokrasi yönetimini andırıyordu.Komün kısa yönetiminde halkın yaşadığı zorluklara çare bulmaya çabaladı.
Ancak düzenli ve sürekli bir askeri varlığın olmayışı komünün sonunu getirdi. Komünün yıkılışı kanlı bir şekilde oldu. Versay ordusu yaklaşık 35000 kişiyi katletti. Komün Marx'ın takdirini toplamış ve tarihin önü alınmaz şekilde proleter devrimlere gideceği öngörüsünü doğrulamıştı. Onun ifadesiyle komün özünde, bir işçi sınıfı hükümetiydi. Üretici sınıfların ürünlerine el koyan, sınıfa karşı mücadelesinin bir ürünüydü, emeğin ekonomik kurtuluşunu gerçekleştirebilmek için en sonunda bulunmuş siyasi biçimdi. Komün başarısız oldu ancak gelecekte kurulacak proleter iktidarlara örnek teşkil etti.İlerde tekrar kanla yazılacak devrim tarihi kanla son bulmuştu.
0 Yorum