Bu sıralar çeşitli mecralarda yeni yeni duyduğumuz bir kavram sanırım “küresel vatandaş”. Oysa tanımını okuyup, derdini kavrayınca pek tabi yüzyıllardır süre gelen bir alışkanlık olmasını gerektiğini düşünmek işten bile değil.
Küresel vatandaş, tüm dünyanın dertlerinden muzdarip, kendi kümesinin, coğrafyasının ve hatta tabiatını aşmış, dolayısıyla da gezegen için bir şeyler yapma çabasındaki bireydir.
Dünya artık bilinenden çok daha karmaşık bir yer. Bir yandan insanlığın bir kısmı ilkel sorunlarla (din, töre, faşizm, homofobi, vandalizm, cinsiyetçilik..) boğuşurken, bir diğer kısım çok daha yeni sorunların (yapay zeka, ticarileşen uzay, etik dışı gen deneyleri…) kapısını açmak üzere. Her yüzyılda açıldığı varsayılan Pandora’nın kutusunun henüz tüm hünerlerini göstermediği aşikâr.
Hali hazırda dünyanın başındaki dertlere eklenecek yeni dertlerle baş edebilmek adına ne yapılmalı peki?
Tam bu noktada çözümlerden biri olduğuna inanılan “küresel vatandaş” giriyor lügâtımıza. Esasen tüm dünyayı tanımayı, geçmişi bilip gelecek içinse ileri görüşlülüğe sahip olmayı en temel ilkelerinden varsayabiliriz.
Artık başımızda çok daha büyük dertler var. Sırf bu yüzden hepimiz küresel vatandaş kimliğimizi en kısa sürede bürünsek iyi olur. Dünya savaşları, veba, İspanyol gribi, gibi büyük yıkınlardan sonra 2019 yılının sonlarında hayatımızı bir anda tepetaklak eden Covid-19 bize bu gerçeği hatırlatan en yeni örnek. Tabi bunun devamında tekrar tekrar ciddi şekilde gözümüzün önüne gelen faşizm, cinsiyetçilik, homofobi gibi sorunlar da var. Bir yandansa henüz büyük çoğunluğun farkında olmadığı küresel ısınma sorunu büyüyor. Felaket senaryoları şimdiden yazıldı bile. Hatta dünyayı terk etmek üzere hazırda bulunan büyük bir güruh olduğu da bir çoğumuz tarafından bilinen bir başka gerçek.
Tüm bunların ışığında küresel vatandaşın üzerine düşen görevler bir bir daha belirgin hale geliyor. Öncelikle kendi çemberimizin dışına bakma zamanı geldi. Çünkü dil, ırk, cinsiyet, din, renk ayırt etmeyen felaketler artık kapımızın önünde ve sanıyorum ki zili çalmak gibi bir niyetleri de yok. Küresel bilince erişmek için hızlı adımlar atmak zorundayız. Öncelikle herhangi bir sorunun çözümüne odaklanmak için o sorunu kabullenmeliyiz. Kaynağını ve etki alanını tespit etmeliyiz. Bunu yaparkende insanlığın en temel etkileşiminden, kolektif insan bilincinden faydalanmakta fayda var. Bilim insanlarının, düşünürlerin değilde, siyasetçilerin ve şöhret sahiplerinin sözünün geçtiği gerici zihniyetten sıyrılmalı, bir an önce gelişmiş fikirlerin çatısı altına girmeliyiz.
Bu noktada küresel vatandaşlar olarak yapmamız gerekenler, attığımız her adımda herhangi bir farklılık gözetmeksizin tüm dünya insanının ve hatta tüm dünyanın faydasına çalışmalıyız. Çünkü eşiğimizdeki felaketler için farklılıklarımızın hiçbir önemi yok.
Hazır teknoloji her birimizi birbiri ile etkileşime sokmaya başlamışken bunu küresel vatandaşlık statüsü için neden kullanmayalım. Artık teknoloji sosyal hareketlerin gözbebeği konumuna gelmedi mi? Belki de hiç tanımadığımız birinin hayatını, hakkını korumak için yapabileceğimiz bir şey olduğunun farkındayız artık; onun sesi olmak!
Twitter, Instagram vb. platformlarda çoğu zaman yüz binlerce insan birinin sesi olmaktan çekinmiyor. Otoriteler için kolektif bir baskı yaratıyor. Peki bunu neden küresek ısınma, ırkçılık, cinsiyetçilik ve kapitalizm içinde yapmayalım ki… Artık devletlerin, otoritelerin şunu anlaması gerektiğini biliyoruz, hepimiz aynı gezegenin yaratıklarıyız ve her adım dünyanın yararına olmak ZORUNDA. İşte bu noktada küresek vatandaşın sesi yükselecek. Belki yaş almış insanların fikirlerini değiştirmek mümkün olmayabilir, lakin geleceğimizi inşa edecek çocukların eğitiminde küresel vatandaş kavramının merkezde olması şart. Şu an elimizdeki bilgiler ışığında sahip olduğumuz tek bir yaşanabilir gezegen var. Hepimizin evi olan bu gezegenin temizliğindense, hepimiz sorumluyuz.!
0 Yorum