İyilik Kavramı Hakkında Konuşalım Mı?
“”Her şey zıtlıklardan oluşur.” cümlesini bize ezberlettiler. Bunun doğru olduğunu nereden biliyoruz?””
‘Çevre ve İnsan Egosu’ adlı yazım için tıklayın…
Diğer ‘Edebiyat‘ içeriklerine ulaşmak için tıklayın…
İyilik ve kötülük kavramları neden sadece Tanrı’dan gelen bir durum gibi konuşuluyor? “Her şey zıtlıklarla mı oluşur?” bu soruların cevaplarını inceleyeceğiz.
Nerede/ Nasıl/ Ne zaman gibi sorulardan bağımsız olarak, ne şekilde ortaya çıktığı bilinmeyen bu kavram hayatınızın her köşesine etki ediyor. İyilik kavramını genelde dini inançla anlatmaya çalışan birçok site/kavram görebilirsiniz. Sizce gerçekten dünyadaki her şey zıtlıklardan mı oluşuyor?
İyilik ne demektir? Genellikle zıttı olan “kötülük” ile akla gelir. İyiliği düşünen filozoflar iki olguyu birlikte değerlendirir. Bazıları iyiliğin olabilmesi için kötülüğün gerekli olduğunu ileri sürer. Bu düşünceye “teodise” denir. Birinin saf, pürüzsüz bir iyi olduğunu nasıl belirleriz? Veya tam tersi. Mükemmelik kavramına göz atmak ve iyilik kavramını incelerken, objektif olmak gereklidir. Peki bir şeyin “iyi” olması için ne gereklidir? Bir şeyi/kişiyi iyi yapan şey nedir?
İyilik kapsayıcı bir anlatımla: Belli insan gereksinmesini karşılayan, insan çıkar ve dileklerine uygun düşen, kişiye, topluma, bir sınıfa ya da başka bir kümeye, yararlar sağlayan; özdeksel ya da tinsel olgunun niteliğidir. ( Alıntıdır. )
Felsefe’de İyilik Kavramı Nedir?
Farabi’ye göre: Allah sırf iyiliktir.. O’nun inayeti her şeyi kuşatmıştır. Allah cömertlik ve adalet sıfatlarıyla aleme düzen verir. Leibniz’e göre tanrı mükemmel ve iyi olandır. Tanrı varlığı yaratmıştır. Dolayısıyla varlıklar da iyidir. Tanrı varlıkları yaratırken tüm hesapları yapmış, kötülüğe de izin vermiştir. Tanrı gibi mükemmel bir şey nasıl kötüyle anılabilir? diye soran Leibniz, buna da iyiliğin gerçekleşmesi için kötülüğün var olması cevabını verir. (Alıntıdır.)
Dünyanın içinde ya da dışında , iyi niyetten başka hiçbir şey şartsızca iyi olarak algılanamaz. Kant
Alman Felsefesi Tarihi’nde kötülük problemiyle ilgili kendine has bir görüş ortaya koyan filozoflardan biri de hiç kuşkusuz ki, Hegel ‘dir. Acaba bu problemin çözümünde o, nasıl bir yaklaşım sergilemiştir? Ona göre kötü nedir? Kötü diye bir şey var mıdır? Hegel, “kötü”yü iyinin karşıtı olarak kabul eder.5 Ona göre eğer kötü, iyi olmayan ve kendi başına varlığını devam ettiren bir şeyolarak görülürse, o zaman aralanndaki karşıtlığın tanınması gerekir. Kötüyü değişmeyen bir şey olarak görmek yanlıştır. Halbuki o, olumsuz bir şeydir. Ve kendi başına hiçbir kalıcılığı yoktur.
Madem ki, Hegel’de Tann iyidir, o zaman kötülük nasıl oldu da dünyaya girdi? Bir de ona göre, Tann insan bedenine hulul etmiştir; bu anlayışa göre insan tanrısal bir tabiata sahiptir.
Hegel’ göre Tarın mutlak iyiliktir. Kötülük ise O’nda, O’nun için olumlu bir şey değildir. İyi ile kötü arasındaki aynm Mutlak Fikir’de (Tarın) bulunmaz. Zira Tarın yegane gerçekliktir; salt iyiliktir. O’nun tabiatının özsel birliği iyiliğin ta kendisidir.
Albert Camus: Tanrı’yı reddedişini kötülüklerin varlığına ve insanlar tarafından bolca ve şiddetli bir biçimde tecrübe edilişine bağlamaktadır. Ona göre sormamız gereken soru şudur: Bu dünyada kötülük var mıdır? Eğer varsa, kötülük Tanrı fikriyle bağdaşmaz. Tanrısal bir düzende, Tanrı’nın yarattığı ve yönettiği bir dünyada kötülüğün olması akıl alacak gibi değildir.
Nietzsche: “Nihilizmin ön şekli pesimizmdir. Pesimizm, mantığın gücüyle zıtlıkları ortaya koyar; bir gerginlik durumu yaratır. Yüksek değerlerin altında bir ahlak sistemi bulundukça ve sistem geçersizleştikçe değerler hayatı yönetecekleri yerde, ondan yüz çevirmeye başlarlar; Pesimizmin gerginlik durumu nihilizmi, değerlerin kökten reddedilişini hazırlar” der.
0 Yorum