Caynizm ve Katı Perhizi

Bu dinin takipçileri üç ana prensibe bağlı kalmalıdır. Bunlar; ahimsa (hiçbir şekilde şiddete başvurmama), anekantvaad (mutlakçılığın reddi), aparigrah (dünya malından ve mülkünden vazgeçme & dünyevi arzu ve duyguları bir kenara bırakma) olarak adlandırılır. 

Ahimsa bütün canlı çeşitleri ve yaşam formlarına karşı şiddet içeren herhangi bir düşünce ya da eylemden imtina etmeyi gerektirir. Bu prensip, Caynizmin takipçilerine göre, evrensel uhuvvete, iyiliğe ve bağışlayıcılığa yol açacaktır. Her canlının ebedi bir ruha sahip olduğuna inanan Caynistler katı bir biçimde vejetaryendir, herhangi bir canlının öldürülmesine ve yenmesine bu sebeple karşı çıkarlar. Ancak sadece bununla da yetinmezler, yemeklerinin hazırlanma aşamasında herhangi bir yaşam formuna uygulanacak şiddeti mümkün mertebe azaltırlar; pek çok hayvansal ve bitkisel gıdayı yemeyi reddederek sadece insan yaşamı için vazgeçilmez olanı yiyerek hayatta kalmaya çalışırlar. 

Bir diğer Caynist prensibi olan Anekantvaad, günümüz toplumunda uygulansa çok güzel olurdu diyebileceğim bir prensip. Bu düşünceye göre, doğruluğun ve gerçekliğin değişmez ve tek olduğu inancından uzak durmalıyız, bunlar çoğunlukla göründüğünden daha karmaşık ve çok katmanlıdır. Daha farklı bakış açılarını da her zaman değerlendirmeye almalıyız. 

Aparigrah düşüncesine göre ise, bireyin ruhsal aydınlanmaya ulaşması için öncelikle dünyevi arzu ve isteklerinden uzaklaşması ve olabildiğince az mülk edinerek hayatını idame ettirmesi gerekmektedir. 

Caynist rahibeler. Ruhban sınıfı Caynizm'in prensiplerine sıkı sıkı bağlı bir hayat yaşamaya özen gösterir. Kişisel eşyalarından çok azını alıp kendilerini ruhsal aydınlanma yoluna adarlar. Bu yüzden hepsinin üzerinde basit beyaz elbiseler var. Ayrıca ağızları, konuşurken havada bulunan herhangi bir organizmaya zarar vermemek için bir bez parçasıyla kapalıdır.

Caynistler bu beş yasağa uyarak, ruhsal aydınlanmayı ve karmadan kurtularak nirvanaya ulaşmayı amaçlarlar:

1-) Öldürmemek

2-) Yalan Söylememek

3-) Çalmamak

4-) Cinsel ilişkiden olabildiğince kaçınmak

5-)Asgari derecede mal ile yetinmesini bilmek

Caynistlerin Uyması Gereken Perhiz Kuralları:

Öncelikle, tahmin edebileceğimiz üzere hiçbir şekilde et yememelisiniz, ne tavuk ne balık ne de dana. İlaveten, hayvansal ürünleri de tüketmiyor olmalısınız çünkü bu ürünlerin yapım aşamasında bir canlıya karşı şiddet uygulanmaktadır. Örneğin bal yiyemezsiniz çünkü bal yapımında pek çok arı öldürülmektedir. Caynizm’e göre yumurta da tüketilmemelidir çünkü onun da yaşam formuna dönüşme potansiyeli vardır ve yumurta yediğimizde buna mani olmuş oluruz. Jelatin ve diğer yan mamullerden de aynı sebeplerden ötürü kaçınılmalıdır.

Caynist felsefeye göre sadece hayvanların değil bitkilerin ve diğer mikroorganizmalarının da ruhları vardır. Onlar da insanlara gösterilen merhamet ve saygıyı eşit derece de hak etmektedir. Bu sebepten ötürü iyi bir Caynist olmak istiyorsanız, havuç, soğan, sarımsak, kereviz, turp, patates gibi kök sebzelerini de tüketmemelisiniz. Caynistler, hayatta kalmak için, insanların sebzelerin bir kısmını yemeye ihtiyaç duyduklarını kabul ederler ancak bu durum kök sebzeler için geçerli değildir. Bunun sebebi, Caynist düşünce yapısına göre, bu sebzeler çıkarılırken diğerlerine göre daha fazla mikroorganizmanın ölümüne sebep olmamızdır. Ek olarak, kök sebze toplamak ağaçtan meyve toplamak gibi değildir bütün bir sebzenin yaşamına son vermek anlamına gelmektedir.

Modernite öncesine kadar, Caynistler süt ürünü tüketebiliyorlarmış. Modernite, kapitalizm ve endüstrileşmeyle birlikte Caynistler süt ürünleriyle de aralarına mesafe koymaya başlamışlar. Bunun sebebi, modernite öncesindeki aile çiftliklerinde ineklere zarar vermeden süt sağma işlemi yapılırken, şu anda pek çok veganın da altını çizdiği gibi, buna dikkat edilmemesidir.

Bir başka ilginç perhiz prensibi ise choviar’dır. Bu prensibe göre her Caynist güneş batmadan önce yemek yemelidir. Akşam ve gece vakti yemek için uygun değildir. Bu durumun sebebi, güneş battıktan sonra daha fazla böceğin etrafta dolaşmaya başlamasıdır. Bu böceklerden biri yemeğinizin içine kaçabilir. Bu iğrenç olurdu değil mi? Ama Caynistler bu iğrenç olduğu için değil, yanlışlıkla herhangi bir böceğin hayatını elinden almamak için akşam ve gece yemek yenmemesini öğütler. Bununla ilgili bir diğer Caynist iddia, akşamdan önce yemenin insan sağlığına daha iyi geldiğidir.

Oldukça ilginç ama bir o kadar da zor değil mi? Bu prensiplerin çoğu bizim için aşırı gözükebilir. Ama önemli olan, farklı dini görüşler ve inançlara karşı açık fikirli olup onlardan olabildiğince çok şey öğrenmektir değil mi?